اختصاصی چابک آنلاین؛
بیمه نامه اعتبار در بازار بیمه کشور درجا زد
عملکرد هشت ماهه بیمههای اعتبار درسال جاری،تصویری کمرمق از یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت ریسک مالی را ارائه میدهد، رشتهای که برخلاف صنعت بیمه کشور، در بازارهای بینالمللی نقشی کلیدی در پشتیبانی از تجارت، تأمین مالی و توسعه اعتباری ایفا میکند، اما در بازار بیمه ایران همچنان درحاشیه مانده است.
چابک آنلاین، بهاره تاجرباشی، بررسی دادههای رسمی نشان میدهد که در هشتماهه امسال، حق بیمه تولیدی بیمه اعتبار به ۱۸۸ هزار و ۶۷۱ میلیون ریال رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۷۶.۸۹ درصد کاهش را تجربه کرده است.
سهم این رشته ازکل بازار بیمه نیز تنها ۰.۰۰۴ درصد بوده، سهمی که عملاً بیمه اعتبار را به یکی از کوچکترین بخشهای پرتفوی صنعت بیمه کشور تبدیل کرده است.
درهمین بازه زمانی،تعداد بیمهنامههای صادره ۱۶۹ فقره ثبت شده که نسبت به سال گذشته ۴۷ درصد افت داشته و سهم آن ازکل بیمهنامههای صادره بازار، حدود ۰.۰۰۰۳ درصد گزارش شده است.
عددی که بیش از هر چیز از کاهش تقاضا یا محدود شدن عرضه این محصول حکایت دارد.
درمقابل،سمت خسارت تصویری متفاوت را ارائه میدهد.
خسارت پرداختی بیمه اعتبار درهشتماهه امسال به ۱۷ هزار و ۲۹۰ میلیون ریال رسیده که نسبت به دوره مشابه سال قبل ۹۷.۶۴ درصدکاهش داشته است.
همچنین تعداد موارد خسارت با ثبت ۹۰۸ مورد،کاهشی حدود ۳۱ درصدی را نشان میدهد.
از طرفی هم، نسبت خسارت بیمه اعتبار ۹.۱۶ درصد اعلام شده که نسبت به سال گذشته بیش از ۸۰ واحد درصد کاهش یافته است.
کاهش شدید نسبت خسارت، بیش از آنکه نشانه بهبود فنی این رشته باشد، نتیجه افت قابلتوجه حق بیمه تولیدی است، موضوعی که تحلیلگران آن را نشانهای از کوچک تر شدن بازار میدانند، نه افزایش بهرهوری.
بیمه اعتبار در جهان، ابزاری کلیدی برای تجارت و تأمین مالی
این وضعیت درحالی رقم خورده که بیمه اعتبار در بازار های بین الملل، یکی از ارکان اصلی مدیریت ریسک اعتباری محسوب میشود.
براساس گزارشهای بینالمللی، بازار جهانی بیمه اعتبار ارزشی بین ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار دارد و پیشبینیها از رشد آن در سالهای آینده حکایت میکند.
این بیمه به شرکتها، بانکها و نهادهای مالی امکان میدهد فروش مدتدار، تأمین مالی زنجیره تأمین واعطای اعتبار را بدون پذیرش ریسک نکول کامل انجام دهند.
دربسیاری از اقتصادهای توسعهیافته،بیمه اعتبار نهتنها در تجارت خارجی، بلکه در تأمین مالی داخلی،فروش اقساطی و حتی خدمات مالی خرد، نقش فعالی دارد و بخشی جداییناپذیر از زیرساخت مالی محسوب میشود.
نقش نئوبانکها و لندتکها در رشد بیمه اعتبار چیست؟
در سالهای اخیر، رشد نئوبانکها، لندتکها و پلتفرمهای وامدهی دیجیتال در جهان، بهطور غیرمستقیم به توسعه بازار بیمه اعتبار کمک کرده است.
این بازیگران با استفاده از دادههای رفتاری،اعتبارسنجی الگوریتمی و حذف وثایق سنتی، امکان اعطای وام و اعتبار را برای طیف گستردهتری از مشتریان فراهم کردهاند.
افزایش حجم تسهیلات مبتنی بر ریسکسنجی دیجیتال، نیاز به ابزارهای پوشش ریسک نکول را افزایش داده و بیمه اعتبار در بسیاری از کشورها بهعنوان مکمل طبیعی این مدلهای نوین مالی مورد استفاده قرار گرفته است.
به بیان دیگر، هر جا اعتبار سریعتر و گستردهتر توزیع شده، نیاز به بیمه اعتبار نیز افزایش یافته است.
حال باید دید که چرا بیمه اعتبار در ایران جدی گرفته نشده است؟
فاصله معنادار بازار ایران با روندهای جهانی، بیش از آنکه ناشی از نبود نیازباشد، به محدودیتهای ساختاری بازمیگردد.
نبود زیرساختهای گسترده و قابل اتکا برای اعتبارسنجی داده محور، محافظهکاری نهادهای مالی،چارچوبهای محدود مقرراتی و آشنایی محدود بنگاهها با کارکرد واقعی بیمه اعتبار،از جمله عواملی است که مانع توسعه این رشته شده است.
درچنین شرایطی، بیمه اعتبار نه بهعنوان یک ابزار توسعه تجارت و مدیریت ریسک، بلکه بهعنوان محصولی خاص، محدود و پرریسک تلقی شده و همین نگاه، مانع شکلگیری تقاضای پایدار در بازار شده است.
آمارهای هشتماهه امسال نشان میدهد که بیمه اعتبار در بازار بیمه ایران، در وضعیتی ایستا یا حتی نزولی قراردارد، وضعیتی که در تضاد آشکار با جایگاه این محصول در اقتصادهای پیشرو است.
استمرار این روند، میتواند بیمه اعتبار را به رشتهای کماثر و حاشیهای تبدیل کند، درحالی که تحولات مالی جهانی نشان میدهد که این بیمه نامه، بیش از هر زمان دیگری میتواند به ابزاری راهبردی در مدیریت ریسک اعتباری تبدیل شود.
