سایه رشد جدی خسارت بیمه نامه باربری برسرسود اندک آن سنگینی کرد

چابک آنلاین، بهاره تاجرباشی، اگرچه حق ‌بیمه باربری رشد بالای ۵۱ درصدی را تجربه کرده،اما همین دوره شاهد جهش ۳۲۹ درصدی خسارت پرداختی بوده‌ایم، جهشی که روند فنی این رشته را تا حدودی زیر سؤال می‌برد.

درهفت ماهه امسال، رشته باربری ۳۱ هزار و ۸۷۰ میلیاردریال حق‌بیمه تولید کرده که ۵۱٫۵۸ درصد رشد داشته است.

اما نقطه‌ی نگران‌کننده این است که در همین دوره، تعداد بیمه‌نامه‌های باربری ۳٫۵۷ درصد کاهش یافته و به حدود ۲۳۲ هزار فقره رسیده است.

این تضاد، چند پیام روشن دارد.

اول آنکه این رشد ازمحل توسعه بازار نبوده بلکه از محل افزایش ارزش کالاها وحق‌بیمه‌های سنگین‌تر بوده و از طرفی هم مشتریان خردبیمه باربری عملاً از بازارکناررفته‌اند وشرکت‌ها تمرکز خود را روی مشتریان درشت گذاشته‌اند.

درنهایت هم افزایش تورم کالایی و هزینه حمل، حق‌بیمه‌ها را بالا برده بدون اینکه ضریب نفوذ باربری افزایشی نشان دهد.

به عبارت دیگر، رشته بیمه باربری در عمق حرکت کرده اما در طول و عرض  گسترشی نیافته است.

 اما نکته قابل توجه در بررسی این رشته بیمه ای، جهش ۳۲۹ درصدی خسارت پرداختی است.

رشته بیمه باربری امسال ۱۲ هزار و ۸۴۶ میلیارد ریال خسارت پرداخته، عددی که با رشد ۳۲۹ درصدی نسبت به سال قبل، این رشته را به مرز هشدار رسانده است.

این رشد در حالی رخ داده که تعداد پرونده‌های خسارت فقط ۹٫۳ درصد بیشتر شده، یعنی، شدت خسارت چند برابر شده است.

در صنعت بیمه، کم نیستند رشته‌هایی که تعداد بالای خسارت برایشان چالش‌ساز شده اما باربری برعکس است، پرونده‌های اندک، اما مخارج بسیار سنگین.

سه برداشت اصلی که می‌توان از این آمار داشت، این‌ موارد است:

 وقوع چند خسارت بزرگ در مسیرهای مهم(دریایی/زمینی)

 ضعف در ارزیابی اطلاعات کالا، مسیر، بسته‌بندی یا شرایط حمل

 انعکاس مستقیم تورم کالایی و نرخ ارز دررقم خسارت

با بررسی داده های آماری رشته بیمه باربری در 7 ماهه سالجاری به‌روشنی می‌توان گفت که باربری امسال نه از روند بلکه ازشدت تاثیر گرفته  است.

نسبت خسارت باربری در ۷ ماهه امسال ۴۰٫۳۱ درصد ثبت شده، عددی که در نگاه اول متوسط به‌نظر می‌رسد، اما نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۲۶درصد افزایش یافته است.

چنین جهشی برای رشته‌ای که سهم ناچیزی از بازاربیمه را در اختیار دارد، پیام بسیار جدی دارد.

یعنی نرخ‌گذاری بیمه باربری به‌طور محسوسی کمتر از ریسک بوده، کیفیت پرتفوی صدور در چند شرکت به شدت افت کرده و یا شدت خسارت‌ها آن‌قدر بالاست که حتی رشد ۵۰ درصدی حق‌بیمه هم نتوانسته اثرش را خنثی کند.

به زبان اقتصادی می توان گفت که رشته بیمه باربری در حال خوردن سود دیگر رشته ها  است.

آمارهای هفت ماهه امسال نشان می دهد که رشته باربری، رشته‌ای کوچک اما پرریسک در صنعت بیمه ایران است .

 زیرا با وجود همه این اعدادِ پرتنش، باربری تنها 0.81 درصد از حق بیمه کل صنعت، 0.52 درصد از تعداد بیمه نامه ها و 0.6 درصد از کل خسارت ها را تشکیل می دهد.

این یعنی بیمه نامه  باربری از نظر وزنی در صنعت کوچک است، اما همین سهم کوچک اگر درست مدیریت نشود، با چند خسارت سنگین می‌تواند، سود عملیاتی شرکت‌ها را متأثر کند.

نسبت خسارت شرکت‌های متوسط را جهشی کند، ساختار اتکایی را تحت فشار بگذارد و حتی تعادل فنی برخی شرکت‌ها را بر هم بزند که این همان «پارادوکس بیمه  باربری» است: سهم کم، ریسک بالا.

براساس داده‌های ۷ ماهه منتشر شده توسط بیمه مرکزی، می توان گفت که چند نکته برای شرکت‌ها و نهاد ناظر روشن شده است:

 بازنگری جدی نرخ‌گذاری در بیمه باربری ضروری است، زیرا روند خسارت نشان می‌دهد که بسیاری از قراردادهای صادره با نرخ ناکافی و یا اطلاعات غیر فنی پذیره ‌نویسی شده‌اند.

کنترل ریسک باید از حالت تشریفات به عملیات فنی تبدیل شود.

درارزیابی باربری، جزئیاتی مثل نوع بسته‌بندی،مسیر،سابقه متصدی حمل، ارزش کالا و نحوه بارگیری نقش تعیین‌کننده ای دارد.

ساختار اتکایی باربری نیازمند باز تنظیم است زیرا وقتی شدت خسارت‌ها این‌گونه بالا می‌رود، نگهداری ریسک بالا می‌تواند در یک لحظه به زیان‌های سنگین منجر شود.

شرکت‌ها باید از رشد پرتفوی بدون پشتوانه فنی پرهیز کنند،رشد ۵۰ درصدی حق‌بیمه جذاب است، اما وقتی شدت خسارت ۳ برابر سرعت می‌گیرد، یعنی رشد واقعی  نبوده است. 

در نهایت می شود گفت که رشته باربری در ۷ ماهه امسال، با وجود سهم اندکش از بازار، به یکی از دغدغه‌های جدی فنی صنعت بیمه تبدیل شده است.

رشد نامتوازن بین درآمد و خسارت، افزایش شدت پرونده‌ها و جهش نسبت خسارت، نشان می‌دهد که رشته بیمه باربری به بازنگری فوری در ساختار فنی، نرخ‌گذاری و مدیریت ریسک نیاز دارد ،زیرا اگر این چرخه اصلاح نشود، همین رشته کوچک می‌تواند در سال‌های آینده اثرات غیرقابل‌انتظاری بر نتایج عملیاتی شرکت‌ها بگذارد.