اختصاصی چابک آنلاین؛
تبدیل زیرساخت‌های پیچیده بانکی به ساختار دیجیتال در کوتاه مدت غیرممکن است
تمایل مدیران به استمرار در روش های سنتی به دلیل پیچیدگی نظام بانکی است
تحول دیجیتال در نظام بانکی ایران به نقطه‌ای رسیده که دیگر گریزی از انتخاب آن نیست، بلکه ضرورتی استراتژیک برای بقا و رقابت به‌شمار می‌رود.
چابک آنلاین، حدیث اسماعیل زاده، مؤسسات مالی برای پاسخ‌گویی به نیازهای جدید مشتریان، ناچارند زیرساخت های خود را بازطراحی کنند و از مدل‌های سنتی فاصله بگیرند.
دراین میان، نئوبانک ها و پلتفرم های هوشمند به محور اصلی نوآوری در صنعت بانکی بدل شده‌اند.
حال سوال این است که نظام بانکی تا چه میزان از هوش مصنوعی بهره مند شده است.
درراستای بررسی اینکه خدمات بانک ها تا چه میزان مبتنی بر هوش مصنوعی بوده گفت وگویی با "احسان اطهری عنایت"، مدیر توسعه کسب وکار و خدمات نوین مؤسسه اعتباری ملل، صورت گرفته که از نظر می گذرد:
چابک آنلاین : با توجه به پیشرفت‌های فناوری و تغییر رفتار مشتریان، مؤسسه اعتباری ملل چه راهبردی را برای گذار از بانکداری سنتی به بانکداری دیجیتال در پیش گرفته است؟
"احسان اطهری عنایت"،مدیرتوسعه کسب وکار وخدمات نوین مؤسسه اعتباری ملل:با توجه به پیشرفت های فعلی، این موسسه چاره ای جز حرکت به سمت دیجیتالی شدن، کاهش ارتباط فیزیکی با مشتری و انتقال مشتریان به پلتفرم‌های مختلف نداشته است.
برهمین اساس، زیرساخت های خود را توسعه داده ایم، همان‌گونه که زیرساخت های کسب وکارمان را گسترش دادیم، زیرساخت های فنی را نیز توسعه دادیم.
این دو کاملاً به هم وابسته اند و باید به‌صورت هم زمان پیش می رفتند.
درهمین راستا، سامانه «متابانک» را راه‌اندازی کردیم، هرچند تمرکز زیادی بر آن نبود،زیرا دیدگاه سنتی در بخش هایی از بانک وجود داشت و ورود به این فضا دشوار بود.
اما در دو تا سه سال گذشته، این موضوع رشد زیادی داشته و تمرکز جدی تری بر آن صورت گرفته که این روند موجب کاهش هزینه ها و ریسک ها، و همچنین بهبود امنیت و سرعت در پیشبرد امور شده است.
ازآن‌جایی که هسته اصلی بانک (Core Banking) درمالکیت و زیرمجموعه خود مؤسسه است، تمرکز ویژه ای بر حوزه‌های امنیتی داریم.
افزون بر پلتفرم اصلی بانک که به‌عنوان «نئوبانک» با عنوان متابانک در حال توسعه است، اپلیکیشن «فام» را نیز داریم که یک سوپراپ ویژه‌ی خدمات بانکی، پرداخت قبوض، خرید شارژ، خدمات بیمه ای و سایر سرویس هاست.
اما آیا این کافی است،از دید توسعه کسب وکار، به طور قطع خیر.
ما تمرکز را بر سرویس های دیگر همچون خدمات لندتکی و سرویس‌های غیرمستقیم بانکی نیز قرار داده ایم.
برای مثال، اپلیکیشن «شایار»یکی ازا ین موارد بوده که به‌طور کامل در حوزه ساختمان فعالیت دارد، مدیریت شارژ، حسابرسی و سایر امور مربوط به مجتمع‌ها را انجام می‌دهد.
درظاهر، این سرویس بانکی نیست اما پشتوانه آن خدمات بانکی است که به خود ساختمان و ساکنان ارائه می شود.
حرکت به سمت تحول دیجیتال کاملاً در دستور کار ما قرار گرفته و چند سالی است که به طور جدی روی آن تمرکز داریم.
درحوزه های لندتکی با شرکای مناسبی همکاری می‌کنیم و بر SDF و زنجیره تأمین نیز تمرکز ویژه‌ای داریم و تمام این موارد جدا از طرح ها و سرویس های بانکی جاری مؤسسه است.
درکل، تلاش کرده ایم دیجیتال سازی را در معنای واقعی آن، یعنی حذف فرآیندهای فیزیکی و حرکت به سوی الکترونیکی شدن، محقق کنیم و از تجارب دیگران نیز بهره برده ایم تا بهترین مدل را طراحی کنیم.
چابک آنلاین: گفته می‌شود تنها ۳۰ درصد تحول دیجیتال به فناوری مربوط است و ۷۰ درصد آن به نگرش مدیران، و فرهنگ سازی و ساختار سازمانی بستگی دارد. آیا با این گزاره موافق هستید؟
احسان اطهری عنایت، مدیر توسعه کسب وکار و خدمات نوین مؤسسه اعتباری ملل : فرمایش شما کاملاً درست است. اگر مدیران یک سازمان، در هر سطحی اعم از مدیران میانی یا ارشد، تمرکز بر دیجیتالی شدن نداشته باشند، آن سازمان یا موفق نخواهد شد یا اصلاً نمی تواند وارد این حوزه شود.
در مؤسسه اعتباری ملل نیز این اتفاق افتاده و در سه تا چهار سال اخیر، این رویکرد در میان مدیران شکل گرفته و تقویت شده است.
نکته جدید این است که مدیران تازه ای که جذب می شوند، با رویکرد دیجیتالی و جوان‌گرایی وارد می شوند و این امر تأثیر زیادی بر مؤسسه گذاشته است.
چابک آنلاین: گفته می شود بدنه نظام بانکی در برابر فناوری های نوین، از جمله مبتنی بر هوش مصنوعی، مقاومت دارد. آیا با این فرضیه موافقید؟
احسان اطهری عنایت، مدیر توسعه کسب وکار و خدمات نوین مؤسسه اعتباری ملل: نظام بانکی سال هاست که به صورت سنتی فعالیت می‌کند.
از طرفی، زیرساخت‌های بانکی بسیار پیچیده اند و تبدیل آن ها به ساختار دیجیتال در کوتاه مدت تقریباً غیرممکن است و همین پیچیدگی باعث شده تا مدیران تمایل داشته باشند روش سنتی را ادامه دهند.
اما اکنون وضعیت تغییر کرده زیرا مدیرانی که امروز در کل صنعت مستقر می شوند، نه فقط در مؤسسه‌ی ما، بلکه در کل نظام بانکی، به لزوم حرکت به سمت دیجیتال باور دارند و این تفکر در حال بهبود است.
در حال حاضر پیشرفت فناوری در بانک ها تصاعدی است، یعنی وقتی یک گام برداشته می شود، گام‌های بعدی با سرعت بیشتری طی می شوند، زیرا مدیران بازخورد مثبت می بینند، خود را بازنگری می‌کنند و نتایج مثبت را لمس می‌کنند و این روند باعث تسریع تحول شده است.
چابک آنلاین: به نظر شما بزرگ‌ترین مانع در مسیر تحقق تحول دیجیتال در نظام بانکی چیست؟
احسان اطهری عنایت، مدیر توسعه کسب وکار و خدمات نوین مؤسسه اعتباری ملل : به نظر من، پیچیدگی فرآیندها در این حوزه مهم‌ترین مانع است.
ما باید یاد بگیریم با نوآوری، فرآیندها را بهبود بخشیم تا سرعت تحول افزایش یابد.
درنظام بانکی، علاوه بر پیچیدگی، ملاحظات امنیتی و ریسک‌های بالا نیز مطرح است زیرا هر جا پول در میان باشد، ریسک افزایش می‌یابد.
این‌ها موانعی است که باید با تمرکز، تفکر و نوآوری برطرف شود.
چابک‌آنلاین: مؤسسه اعتباری ملل چه نقشه راهی برای بهره‌گیری از تحول دیجیتال در آینده دارد؟
احسان اطهری عنایت، مدیر توسعه کسب وکار و خدمات نوین مؤسسه اعتباری ملل : ما در سال ۱۴۰۴، اهدافی برای سال ۱۴۰۵ تعیین کرده‌ایم که رشد قابل توجهی را هدف‌گذاری کرده اند.
این رشد بدون ورود به حوزه دیجیتال و ارائه‌ی خدمات نوین بانکی امکان پذیر نیست.
بنابراین، ایجاد زیرساخت های تحول دیجیتال در دستور کار مؤسسه قرار گرفته و قطعاً اجرایی خواهد شد.
نکته ای که در ذهن دارم این است که در تحول دیجیتال، علاوه بر سرعت ورود، نحوه ورود نیز اهمیت دارد.
سرعت زیاد،اگر با دقت همراه نباشد، ممکن است منجر به اشتباه و آسیب شود.
البته چابکی رکن اساسی است، اما باید همراه با دقت و برنامه‌ریزی باشد تا ورود به این حوزه به بهترین شکل انجام شود.
چابک آنلاین:هوش مصنوعی در مؤسسه‌ی ملل چگونه به‌کار گرفته شده و چه برنامه‌ای برای توسعه‌آن دارید؟
احسان اطهری عنایت، مدیر توسعه کسب وکار و خدمات نوین مؤسسه اعتباری ملل : در کسب وکار، ما بهره بردار حوزه هوش مصنوعی هستیم و هوش مصنوعی را به دو بخش تقسیم می‌کنم: بخش فنی و بخش کسب وکاری.
در بخش فنی، شرکت «فام» را داریم که تمامی خدمات بانکی و هسته بانک در اختیار آن است.
این شرکت به طور جدی در حال به‌کارگیری فناوری‌های نو است اما در بخش کسب‌وکار، ما از هوش مصنوعی برای تحلیل داده‌ها بهره می‌گیریم.
پیش تر گزارش هایی داشتیم که قابل تحلیل نبودند یا به صورت دستی تحلیل می شدند، اما اکنون با استفاده از تحلیل های استخراج شده از سوی بخش فناوری اطلاعات، می توانیم برای ورود به بازارهای جدید برنامه ریزی کنیم.
این موضوع برای ما بسیار مهم است و هم‌اکنون روی آن تمرکز کرده‌ایم.
چابک آنلاین: هوش مصنوعی چگونه می‌تواند به بهبود «سفر مشتری» در مؤسسه اعتباری ملل کمک کند؟
احسان اطهری عنایت، مدیر توسعه کسب وکار و خدمات نوین مؤسسه اعتباری ملل:درحوزه کسب وکار و طرح و برنامه، ما اکنون سفر مشتری را تحلیل می‌کنیم، اما بخشی از آن به صورت تجربی انجام می‌شود.
پیش تر نمی دانستیم مشتری چه رفتاری دارد و بر اساس آن تصمیم‌گیری نمی‌کردیم اکنون اما با تحلیل رفتار مشتری، تصمیم‌گیری دقیق تری داریم.
ما در کسب‌وکار بیشتر از واژه‌ی هوش تجاری استفاده می‌کنیم تا هوش مصنوعی.
هدف ما این است که کسب وکار را هوشمند ببینیم.
هرخروجی از این هوشمندی که در رفتار مشتری مشاهده می‌شود، به ما برای طراحی محصولات جدید کمک می‌کند.
برای نمونه، در اپلیکیشن «شایار»، حساب‌هایی داشتیم مخصوص ساختمان های بزرگ، اما داده ای از رفتار مشتریان در این حساب‌ها نداشتیم.
پس از تحلیل، متوجه شدیم می‌توانیم خدمات بیشتری به این مشتریان ارائه دهیم.
حتی با شرکت بیمه تعاون همکاری کردیم تا خدمات بیمه‌ای مرتبط را نیز در همان بستر فراهم کنیم.
همچنین تحلیل رفتار کاربران در اپلیکیشن‌ها موجب بهبود طراحی و تجربه کاربری متابانک شده است؛ به‌طوری که نسبت به دو سال گذشته، به‌شدت کاربرپسندتر شده است.
این پیشرفت نتیجه بهره‌برداری هم‌زمان از داده‌های حوزه‌ی IT، AI و BI است.
