تمرین سخت شرکت های بیمه ای برای بلوغ بیشتر در مسیر نگهداشت ریسک + جدول

چابک آنلاین، بهاره تاجرباشی، یکی از شاخص‌های مهم در ارزیابی عملکرد فنی شرکت‌های بیمه ای، نسبت نگهداشت ریسک است، اینکه هر شرکت چه بخشی از ریسک را در ترازنامه  خود حفظ و چه میزان را به بیمه‌گران اتکایی منتقل می‌کند.

این نسبت، فراتر از یک عدد است و بازتاب نوع نگاه مدیریتی، کیفیت نرخ‌گذاری ومیزان تحمل ریسک شرکت‌هاست.

بررسی رفتار ۲۳ شرکت بیمه ای در نیمه نخست امسال نشان می‌دهد که بازار بیمه ایران از نظر سیاست نگهداشت، به سه جریان اصلی تقسیم شده است؛ جسوران، فنی‌های متعادل و محتاط‌ها.

درکنار این‌ها، یک شرکت نیز مسیر متفاوتی را درپیش گرفته و بخش قابل‌توجهی از ریسک را واگذار کرده است.

گروه اول،شرکت‌های جسور؛ ریسک‌پذیری با تکیه برتوانگری.

شرکت‌هایی که بیش از ۹۰ درصد ریسک را نگه داشته‌اند، شامل شرکت های بیمه دانا، کوثر، آسیا، نوین،کارآفرین، پارسیان، البرز، سرمد، سینا می شوند.

این گروه، استراتژی نگهداشت حداکثری و مدیریت داخلی ریسک را دنبال می‌کنند.

 چنین رویکردی نشان‌دهنده اعتماد به توانگری مالی، ظرفیت مدیریتی و شبکه فروش است. 

درعین حال،در شرایط کنونی بازارکه هزینه خسارت در رشته‌های درمان و خودرو روند صعودی دارد، این مدل نیازمند انضباط شدید فنی و مدیریت خسارت دقیق است.

به بیان ساده، این گروه روی توان فنی خود متمرکز شده اند.

گروه دوم، فنی‌های متعادل؛ رشد با کنترل ریسک شرکت‌هایی با نگهداشت حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد، مانند، بیمه ما، تجارت‌نو،آرمان، سامان و تعاون.

این شرکت ها تلاش می‌کنند میان سود بیمه‌گری و ثبات مالی تعادل خوبی برقرار کنند. 

یکی از مختصات خوب اینها ، نه ریسک‌گریزی شدید و نه ریسک‌پذیری افراطی بوده که این رفتار معمولاً نشانه بلوغ فنی و نگاه بلندمدت به توسعه پرتفوی است.

 گروه سوم، محتاط‌ها:کنترل نوسان و پایداری مالی، شرکت‌هایی در بازه ۷۰ تا ۸۲ درصد نگهداشت، مانند شرکت های بیمه ملت، معلم، رازی، میهن، پردیس، حکمت‌صبا.

این گروه ترجیح داده‌اند در مقطع فعلی، مدیریت ریسک و حفظ سرمایه را بر رقابت تهاجمی ترجیح دهند. 

دربازاری که شوک‌های خسارت می‌تواند ریسک نقدینگی ایجاد کند،چنین رویکردی در بسیاری از موارد قابل دفاع و حتی هوشمندانه است.

اما در میان، یک شرکت مسیری متفاوت را در پیش گرفته است؛ استراتژی بازسازی و احتیاط شدید.

بیمه دی با حدود ۴۴ درصد نگهداشت، تنها شرکتی بوده که مسیر کاملاً متفاوتی انتخاب کرد.

این رویکرد بازتاب‌دهنده شرایط خاص شرکت در سال‌های اخیر و تمرکز بر بازسازی مالی و کنترل خسارت است.

این سیاست، اگرچه محتاطانه است، اما در چارچوب واقعیات شرکت ، نگاه راهبردی و منطقی ارزیابی می‌شود.

بررسی رفتار نگهداشت درصنعت بیمه ایران نشان می‌دهد، بخش مهمی از صنعت به سمت پذیرش ریسک و تکیه بر توان داخلی حرکت کرده، گروهی درمسیر رشد با انضباط مالی هستند.

بخش دیگرنیز به دنبال پایداری و بازسازی ساختار است.

هیچ‌یک از این رویکردها مطلقاً «درست» یا قطعا «نادرست» نیست و مسأله اصلی در این شرایط، تناسب سیاست نگهداشت با کیفیت پرتفوی و توانگری مالی شرکت است.

دربازاری با نوسانات اقتصادی،تورم خدمات درمانی و فشار خسارت در رشته‌های خودرو، هنر بیمه‌گری، انتخاب درست نقطه تعادل میان ریسک و ثبات است.

برای درک رفتار صنعت بیمه ایران، لازم است نگاهی به استانداردهای جهانی داشته باشیم.

دربازارهای توسعه‌یافته مانند اروپا، آمریکا و ژاپن، شرکت‌های بیمه ای معمولاً بین ۵۵ تا ۷۵ درصد ریسک را در ترازنامه خود نگه می‌دارند و درکشورهای نوظهور این عدد پایین‌تر است و عموماً میان ۵۰ تا ۷۰ درصد قرار دارد.

هرچندکه در ایران، نسبت نگهداشت شرکت‌های بیمه ای به‌طور میانگین در محدوده ۸۵ تا ۹۰ درصد قرار دارد؛ سطحی بالاتر از معیارهای جهانی.

در بازارهای بالغ، شرکت‌ها بخشی از ریسک را به اتکایی‌ها واگذار می‌کنند تا نوسانات مالی ‌شان کمتر و  توانگری‌شان حفظ شود، ریسک‌های بزرگ را بهتر مدیریت کنند و از ظرفیت بازار جهانی در پوشش خسارت‌های بزرگ بهره بگیرند. 

به بیان ساده‌تر، تقسیم ریسک در نظام بیمه‌ای توسعه‌یافته، یک ابزار حرفه‌ای برای حفظ ثبات و پایداری است، نه نشانه ضعف.

اما درایران شرایط متفاوت است، به‌ دلیل محدودیت‌های ساختاری در دسترسی به بازارهای اتکایی بین‌المللی و همچنین اتکای بالای شرکت‌ها به درآمد بیمه‌گری، بخش بزرگی از ریسک در ترازنامه شرکت‌ها باقی می‌ماند.

این وضعیت دو پیام روشن دارد، از یک سو فرصت ایجاد می‌کند؛ چرا که سود بیمه‌گری، در صورت مدیریت صحیح ریسک، در داخل شرکت باقی می‌ماند.

 از سوی دیگر، به معنای آن است که در صورت وقوع شوک‌های خسارتی، فشار مالی مستقیم‌تر و شدیدتر به شرکت وارد خواهد شد.

به تعبیردقیق‌تر، بازار بیمه ایران امروز در نقطه‌ای قرار داردکه ظرفیت بالای پذیرش ریسک را نشان می‌دهد، اما پایداری این رویکرد کاملاً وابسته به قدرت نرخ‌گذاری، کنترل خسارت و انضباط فنی است.

میانگین  نسبت نگهداشت صنعت بیمه ایران برابر با 82 درصد است این یعنی، به‌طور میانگین شرکت‌های بیمه ای در ایران حدود ۸۲ درصد ریسک را در خود نگه می‌دارند و حدود ۱۸ درصد را واگذار می‌کنند.

میانگین جهانی  نگهداشت ریسک در شرکت های بیمه ای بین ۵۵ تا ۷۵ درصد است اما در ایران این عدد 82 درصد است  که این یافته اصلی گزارش را کاملاً تایید می‌کند  و نشان دهنده این است که بازار بیمه ایران، ریسک را به‌مراتب بیشتر از میانگین جهانی نگه می‌دارد.

در نهایت، تصویر نگهداشت ریسک نیمه نخست سال نشان می‌دهد، اعتماد و جسارت در بخش بزرگی از بازار دیده می‌شود، گروهی با تمرکز بر سود فنی پایدار حرکت می‌کنند و برخی شرکت‌ها نیز در حال بازسازی و تثبیت موقعیت هستند.

این گزارش نشان می دهد که بازار بیمه ایران در حال ساختن شخصیت متفاوت ، قدرتمند،ریسکی با تمام تفاوت‌ها و درس‌ها و گام‌های رو به جلو است.