فواید شگفت‌انگیز ریواس: گیاهی ترش و پرخاصیت

ریواس کلید زندگی سالم‌تر است!

چابک آنلاین، مریم علیایی، ریواس (به انگلیسی: Rhubarb) گیاهی با ساقه‌های ترش و دلپذیرش، نه تنها یک افزودنی خوش‌طعم به دسرها و غذاهاست، بلکه گنجینه‌ای از فواید سلامتی را در خود جای داده است. این گیاه باستانی، که قرن‌هاست در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، امروزه نیز به دلیل خواص دارویی و تغذیه‌ای خود مورد توجه محققان و متخصصان سلامت قرار گرفته است. در این بخش از تندرستی چابک آنلاین فواید ریواس می پردازیم؛

چرا باید ریواس را به رژیم غذایی خود اضافه کنیم؟

1. تقویت سلامت دستگاه گوارش: از یبوست تا مشکلات معده

یکی از برجسته‌ترین فواید ریواس، نقش آن در بهبود عملکرد دستگاه گوارش است. ریواس سرشار از فیبر غذایی است که برای حفظ سلامت روده حیاتی است. فیبر به افزایش حجم مدفوع کمک کرده و حرکت آن را در روده تسهیل می‌کند، در نتیجه از یبوست جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، ریواس حاوی ترکیباتی به نام سنوسیدها (Sennosides) است که به عنوان یک ملین طبیعی عمل می‌کنند. این ترکیبات با تحریک حرکات روده و افزایش ترشح آب به داخل روده بزرگ، به تسکین یبوست کمک می‌کنند.

جالب است بدانید که در مقادیر کم، ریواس می‌تواند برای درمان اسهال نیز مفید باشد. تانن‌های موجود در ریواس دارای خواص قابض هستند که می‌توانند به کاهش التهاب روده و سفت شدن مدفوع کمک کنند. این تعادل در عملکرد گوارشی، ریواس را به یک دوست واقعی برای دستگاه گوارش تبدیل می‌کند. همچنین، برخی مطالعات نشان داده‌اند که ریواس می‌تواند به کاهش علائم رفلاکس اسید معده و درد معده کمک کند، اگرچه تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.

2. مدیریت وزن و کنترل اشتها

برای کسانی که به دنبال کاهش وزن یا حفظ وزن سالم هستند، ریواس یک گزینه عالی است. این گیاه کم‌کالری و پر فیبر است. فیبر باعث احساس سیری طولانی‌مدت می‌شود و از پرخوری جلوگیری می‌کند. با احساس سیری بیشتر، تمایل به مصرف میان‌وعده‌های ناسالم و کالری اضافی کاهش می‌یابد که به نوبه خود به کنترل وزن کمک می‌کند.

3. خواص ضد سرطانی: مبارزه با رادیکال‌های آزاد

ریواس یک منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها است، به ویژه فلاونوئیدها مانند کورستین و کاتچین‌ها. آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیباتی هستند که با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کنند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که می‌توانند به سلول‌ها آسیب برسانند و منجر به بیماری‌های مزمن از جمله سرطان شوند. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده‌اند که برخی از ترکیبات موجود در ریواس دارای خواص ضد تکثیر سلول‌های سرطانی هستند و می‌توانند به مهار رشد تومورها کمک کنند. هرچند، تحقیقات بیشتری در انسان برای تأیید این نتایج لازم است.

4. استخوان‌هایی محکم‌تر: نقش ویتامین K

ریواس یک منبع عالی از ویتامین K است. ویتامین K نقش حیاتی در سلامت استخوان‌ها ایفا می‌کند. این ویتامین برای جذب کلسیم و پروتئین‌های خاصی که در تشکیل و تقویت استخوان‌ها دخیل هستند، ضروری است. مصرف کافی ویتامین K می‌تواند به جلوگیری از پوکی استخوان کمک کرده و خطر شکستگی‌ها را به خصوص در سنین بالا کاهش دهد.

5. سلامت قلب و عروق: محافظت از سیستم گردش خون

فیبر موجود در ریواس نه تنها برای گوارش مفید است، بلکه به سلامت قلب و عروق نیز کمک می‌کند. فیبر محلول به کاهش سطح کلسترول بد (LDL) در خون کمک می‌کند، در حالی که ممکن است به افزایش کلسترول خوب (HDL) نیز کمک کند. این امر به کاهش تجمع پلاک در شریان‌ها و در نتیجه کاهش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی مانند حملات قلبی و سکته مغزی منجر می‌شود.

علاوه بر این، ریواس حاوی پتاسیم است، یک الکترولیت مهم که به تنظیم فشار خون کمک می‌کند. پتاسیم با متعادل کردن سطح سدیم در بدن و کمک به شل شدن دیواره رگ‌های خونی، فشار خون را در محدوده سالم نگه می‌دارد. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در ریواس نیز به محافظت از عروق خونی در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک می‌کنند.

6. تقویت عملکرد مغز و حافظه

ویتامین K موجود در ریواس علاوه بر سلامت استخوان‌ها، برای سلامت مغز و اعصاب نیز اهمیت دارد. این ویتامین در سنتز اسفنگولیپیدها، نوعی چربی که جزء مهم غشای سلول‌های مغزی است، نقش دارد. برخی تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف کافی ویتامین K می‌تواند به تقویت حافظه و عملکرد شناختی کمک کرده و در پیشگیری از زوال عقل و بیماری‌هایی مانند آلزایمر نقش داشته باشد.

7. سلامت پوست: مبارزه با پیری زودرس

ریواس حاوی ویتامین A و انواع دیگری از آنتی‌اکسیدان‌ها است که برای سلامت پوست ضروری هستند. ویتامین A به تولید کلاژن کمک می‌کند که برای حفظ خاصیت ارتجاعی و استحکام پوست حیاتی است. آنتی‌اکسیدان‌ها نیز با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کنند که یکی از عوامل اصلی آسیب پوستی، چین و چروک و پیری زودرس هستند. مصرف منظم ریواس می‌تواند به حفظ پوستی سالم، جوان و درخشان کمک کند.

8. خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی

ریواس دارای ترکیبات با خواص ضد التهابی است که می‌تواند به کاهش التهاب در بدن کمک کند. این خاصیت می‌تواند در بهبود علائم بیماری‌های التهابی مانند آرتریت و سایر شرایط التهابی مفید باشد. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان داده‌اند که ریواس دارای خواص ضد باکتریایی نیز هست و می‌تواند در مبارزه با برخی عفونت‌های باکتریایی نقش داشته باشد.

9. تنظیم قند خون: یک رویکرد طبیعی

تحقیقات اولیه نشان داده‌اند که ریواس ممکن است در تنظیم سطح قند خون نقش داشته باشد. برخی ترکیبات موجود در ریواس می‌توانند به بهبود حساسیت به انسولین کمک کرده و جذب گلوکز را در بدن کاهش دهند. این خاصیت می‌تواند برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مفید باشد، هرچند برای تأیید این نتایج و تعیین مکانیسم دقیق، مطالعات بالینی بیشتری در انسان مورد نیاز است.

10. تسکین علائم یائسگی: راه حلی طبیعی برای زنان

برخی مطالعات جدیدتر بر روی عصاره ریشه ریواس نشان داده‌اند که این عصاره می‌تواند به تسکین علائم یائسگی در زنان کمک کند. تحقیقات نشان می‌دهند که عصاره ریشه ریواس (به ویژه گونه‌های خاصی از آن) می‌تواند در کاهش گرگرفتگی، تعریق شبانه، تغییرات خلقی و خستگی که از علائم شایع یائسگی هستند، مؤثر باشد. این اثرات احتمالی به دلیل وجود فیتواستروژن‌ها در ریواس است که می‌توانند عملکردی مشابه استروژن‌های طبیعی بدن داشته باشند.

نکات مهم:

• مصرف بیش از حد ریواس، به خصوص ریشه آن، می‌تواند به دلیل وجود اگزالات باعث مشکلاتی مانند کاهش جذب کلسیم و منیزیم و در موارد نادر، سنگ کلیه شود.

• ریواس به عنوان یک ملین قوی شناخته می‌شود و افرادی که داروهای خاصی مانند داروهای ضداضطراب، ضدافسردگی، خواب‌آور یا داروهای رقیق‌کننده خون مصرف می‌کنند، باید با احتیاط و مشورت پزشک از آن استفاده کنند.

• برگ ریواس سمی است و نباید مصرف شود، تنها ساقه آن قابل خوردن است.

• افراد با طبع سرد بهتر است ریواس را با مصلحاتی مانند عسل، مویز یا نبات مصرف کنند.