عقود محدود و عدم امکان راحت جذب منابع ضریب نفوذ صنعت لیزینگ را درحداقل ها نگه داشته است

چابک آنلاین، مجید میرزاحیدری، واقعیت این است که صنعت لیزینگ به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم تامین مالی در جغرافیای اقتصاد کشور با ظرفیت‌های بالایی همراه بوده هر چند که در عمل با چالش‌هایی هم روبه‌روست.

این چالش ها درعمل،ادامه فعالیت حرفه ای شرکت های لیزینگ را در مسیری با فرازو نشیب مواجه کرده اند.

حال سوال اینجا است که دریک نمای کلی، شرکت های لیزینگ  با چه چالش هایی دست و پنجه نرم می کنند؟

از شرایط سخت تأمین و فقدان منابع مالی  مناسب در شرکت‌ها، تورم بالا و کاهش توجیه‌پذیری اقتصادی،ریسک بالای وصول اقساط، تمایل اندک سهامداران به سرمایه‌گذاری، نبود چارچوب‌های تخصصی و یکپارچه در تنظیم مقررات، محدود بودن تنوع خدمات لیزینگ و نبود نظام اعتبارسنجی کارآمد به عنوان برشی از مشکلات فراروی صنعت لیزینگ یاد می شود.

با این حساب، شرکت های لیزینگ درتلاش  بوده اند تا با وجود همه این موانع ، ضمن پاسخگویی به نیاز مشتریان ، در اقتصاد کشور هم نقش آفرین باشند.

در این بین، از مهمترین شاخص های بیانگر این موضوع، شاخص ضریب نفوذ صنعت لیزینگ است.

این شاخص که از نسبت سرمایه گذاری های تامین مالی شده توسط صنعت لیزینگ (به جز حوزه املاک و مستغلات) به کل سرمایه گذاری های صورت پذیرفته در همان حوزه ها بدست می آید در ۵۰ کشور برتر دنیا در حدود ۲۰ درصد است در حالیکه بر اساس آمار و ارقام منتشره توسط بانک مرکزی این شاخص در سال ۱۴۰۲ در ایران در حدود ۳.۱ درصد بوده است.

درهمین راستا و با هدف بررسی وضعیت صنعت لیزینگ،گفتگویی هرچند مختصر با "علی اکبر افخمی مغنی پور"، عضو هیات مدیره شرکت واسپاری مهر کشاورزی  صورت گرفته که از نظر می گذرد:

چابک آنلاین:یکی از مهمترین فاکتورهای مهم در هرصنعتی، ضریب نفوذ است، با  وجود مشخص بودن عدد ضریب نفوذ صنایع مختلف، از دید جنابعالی ضریب نفوذ صنعت لیزینگ درچه جایگاهی قراردارد؟

علی اکبر افخمی مغنی پور: نکته مهم توجه به ضریب نفوذ است یعنی چه تعداد از مردم از لیزینگ استفاده می کنند.

نرخ سود بالای شرکت های لیزینگ که تابع نرخ تامین مالی است و عقود محدود شرکت های لیزینگ وعدم امکان راحت جذب منابع از بخش خصوصی در لیزینگ و خیلی از محدودیت ها باعث شده تا ضریب نفوذ در حداقل خودش باشد.

یکی ازاین دلایل،عدم استفاده یا استفاده اندک از افراد متخصص در ارکان تصمیم گیری و تعیین مقررات لیزینگ است.

چابک آنلاین: ازدید جنابعالی صنعت لیزینگ با قدمتی بیش از نیم قرن، درکجای اقتصاد کشور قرار دارد؟

علی اکبر افخمی مغنی پور: درسایر کشورها، لیزینگ بخش عمده ای از نیازهای اساسی مردم را تامین می کند اما در ایران هم مردم هم شرکت های لیزینگ قادر به این کار نیستند، چون چارچوب های مقرراتی  هنوز با این نگاه به لیزینگ توجه نکرده است.

چابک آنلاین: اصل نظارت،اصلی انکار ناپذیردر هرصنعت رو به رشدی است،این صنعت تا چه میزان تحت تاثیر نظارت های دقیق بوده است؟

علی اکبر افخمی مغنی پور:درهمه جای دنیا، نهادهای مالی نظارت می شوند، این اصل پذیرفته شده ای بوده اما نهاد ناظر باید نسبت به قواعد آن صنعت آشنایی داشته باشد. 

لیزینگ یک روش اجاره ای وارداتی بوده و باید قواعد خودش را انجام  دهیم تا کارکرد درست خود را داشته باشد.

نهاد ناظرباید آموزش های لازم را چه در داخل و چه درخارج ببیند تا بتواند عملکرد درستی داشته باشد و متهم به برخورد سلیقه ای نشود.

نهاد ناظر، برایش اصل نظارت بیشتر از اصل حمایت، اهمیت دارد و این ممکن است مشکلات این صنعت را عمیق تر کند.

هرچند که آموزش در لیزینگ اصلی فراموش شده بوده و گاهی، برخوردهای سلیقه ای با صنعت لیزینگ ناشی ازکمبود آموزش است.

چابک آنلاین: یکی ازمشکلات صنعت لیزینگ،به روز نبودن مقررات و آیین نامه های حاکم بر آن است، به نظر جنابعالی، کدام دسته  از قوانین، نیازمند به روز رسانی سریعتر است؟

علی اکبر افخمی مغنی پور: درآیین نامه های لیزینگ 2 موضوع کلیدی وجود دارد نوع عقود و روش های جذب منابع از بانک ها یا بخش خصوصی.

تا زمانی که نگاه به تدوین آیین نامه براین باشد که جریان نقدینگی را به سمت لیزینگ ها محدود کند امکان رشد درست و اینکه در اقتصاد کشور، لیزینگ ها نقش صحیح خود را بازی ‌کنند فراهم نخواهد شد.

چابک آنلاین: صنعت لیزینگ تا چه میزان در ایجاد رضایتمندی  درمشتریان خود توانسته چهره ای متفاوت خلق کند؟

علی اکبر افخمی مغنی پور:مشتریان صنعت لیزینگ به چند دسته تقسیم می شوند،کسانی که کالای خرد استفاده کرده و یا کسانی که خودرو سواری و یا افرادی که خودرو کار استفاده کرده اند.

همه به یک دلیلی از لیزینگ یا اساسا خرید قسطی راضی هستند، چون تورم ،باعث بالا رفتن قیمت کالا ها شده است.

اساسا در ایران، هنوز هیچ کس از خدمات واقعی لیزینگ که اجاره داری هست منتفع نشده و عمده کارکرد لیزینگ ها اجاره داری است.

اگر چه لیزینگ سرمایه ای هم نقش عمده ای دارد اما اجاره داری ذات و ماهیت لیزینگ است و مغفول ماندن از این روش یعنی بانکداری فعلی و نداشتن صنعت توسعه یافته درلیزینگ.

چابک آنلاین: دیپلماسی برون نهادی، همواره، بستر ساز مسیر توسعه  نهادهای صنفی به شمار می رود، با این پیش درآمد، صنعت لیزینگ  تا چه میزان توانسته  مسیر صعود خود را با توسعه ارتباط برون نهادی بهبود ببخشد؟

علی اکبر افخمی مغنی پور: این سوال در یک دوره 20سال  متفاوت بوده، گاهی به دلیل حضور افراد قوی این ارتباط خوب بوده ولی به طور کلی چون محور ارتباط،تخصصی نبوده  چه در حوزه مالی چه در حوزه تخصصی ،معمولا نگاه افراد بیرون از صنعت به صنعت لیزینگ نگاه بالا به پایین بوده است.

برای حل این مشکل فقط باید در هر زمینه‌ای افراد متخصص وارد عمل شوند تا این ارتباط و تعامل سازنده و درست شود.

باید دانش بین المللی لیزینگ در ایران پیاده سازی و بهینه سازی شود و مدارک دانشگاهی در این زمینه ایجاد شود مانند بانکداری.