۹ درصد پول‌های خارج شده ازمعاملات سهام جذب صندوق های سرمایه گذاری شد
صندوق‌های سرمایه‌گذاری یکی از ابزارهای نوین سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی هستند و با توجه به تخصص و نوع فعالیت‌هایی که انجام می‌‌دهند در گروه‌های سرمایه‌گذاری در سهام، مختلط، درآمد ثابت، بازارگردانی، جسورانه، طلا، زمین و ساختمان و پروژه تقسیم‌بندی می‌‌شوند.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از روزنامه ایران، اگر‌چه این ابزار در بازارهای مالی توسعه‌یافته در جهان سهم بالایی از ارزش و معاملات اوراق و دارایی‌ها را به خود اختصاص می‌‌دهند، در ایران، 348 صندوقی که در زمینه‌های مختلف در حال فعالیت هستند با ارزش تقریبی 670 هزار میلیارد تومان، تنها 10 درصد از ارزش بازار اوراق بهادار را پوشش می‌‌دهند؛ سهم ناچیزی که با توجه به بازدهی منفی سرمایه‌گذاری‌های آنها همچنان در حال کاهش است.
همچنین رتبه‌بندی عملکرد صندوق‌ها در ایران نشان می‌‌دهد که دارایی‌های صندوق‌ها با ریسک‌های زیادی روبه‌رو بوده و نسبت ریسک به بازدهی آنها در شرایط مطلوبی قرار ندارد؛ موضوعی که در یک‌سال گذشته منجر شد صندوق‌های سرمایه‌گذاری نتوانند سهم قابل توجهی از پول‌های خارج شده از معاملات سهام را به خود اختصاص دهند و از حدود 20 هزار میلیارد تومانی که در این مدت توسط حقیقی‌ها از معاملات سهام خارج شده ، تنها یک‌هزار و 800 میلیارد تومان (حدود 9 درصد) توسط این صندوق‌ها جذب شود.
از نظر کارشناسان، سهم کم صندوق‌های سرمایه‌گذاری (به عنوان آربیتراژرهای حرفه‌ای) در معاملات بازارها، یکی از عواملی است که منجر به نوسانات با بسامد بالا و بروز رفتار هیجانی در معاملات می‌‌شوند. همچنین کارشناسان براین باورند، با ورود سرمایه به این صندوق‌ها، تأمین مالی بخش واقعی اقتصاد از بازار سرمایه با شتاب بیشتری صورت خواهد پذیرفت. در ادامه به بررسی عملکرد سالانه صندوق‌های سرمایه‌گذاری با توجه به نوع فعالیت‌های آنها می‌‌پردازیم.
صندوق‌های با درآمد ثابت در یک‌سال گذشته 20 درصد بازدهی داشته‌اند
آمار نشان می‌‌دهد بیش از 70 درصد از معاملات واحدهای سرمایه‌گذاری صندوق‌ها در گروه صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت صورت می‌‌پذیرد و این گروه بیشترین سهم از معاملات را به خود اختصاص می‌‌دهد. در حال حاضر 121 صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت در ایران فعالیت می‌‌کند که ارزش دارایی آنها حدود 490 هزار میلیارد تومان برآورد میشود و مجموع بازدهی سالانه آنها به بیش از 20 درصد می‌‌رسد.
این صندوق‌ها که استراتژی آنها براساس کسب بازدهی معقول با تحمل حداقل ریسک پایه‌گذاری شده است، معمولاً منابع مالی حاصل از فروش واحدهای سرمایه‌گذاری خود را به خرید اوراق بهادار کم‌ریسک مانند اوراق مشارکت، اوراق اجاره و اوراق خزانه اختصاص می‌‌دهند. همچنین صندوق‌های با درآمد ثابت براساس ریسک‌های متحمل شده برای دریافت بازدهی‌های خود نیز مورد ارزیابی قرار می‌‌گیرند که با توجه به رتبه‌بندی صورت گرفته از طرف مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران، با کسب رتبه‌های پایین روبه‌رو شده‌اند. براین اساس درجه‌بندی عملکرد یک‌ساله این صندوق‌ها با کسب میانگین رتبه 3 ستاره، نشان می‌‌دهد که دارایی‌های این صندوق‌ها بیش از حد معمول با ریسک همراه بوده است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام 6.5 درصد از ارزش خود را از دست داده‌اند
94 صندوق سرمایه‌گذاری در سهام درحال حاضر موفق به اخذ مجوز فعالیت شده‌اند که 92 صندوق فعال هستند و ارزش دارایی آنها به حدود 55 هزار میلیارد تومان می‌‌رسد. این صندوق‌ها که عمده سرمایه‌گذاری خود را به سهام اختصاص می‌‌دهند، نسبت به صندوق‌های درآمد ثابت با ریسک بیشتری همراه هستند و متعاقباً میانگین بازدهی آنها نیز باید نسبت به دارایی‌های کم‌ریسک‌تر بیشتر باشد. با وجود این، عملکرد این صندوق‌ها نشان می‌‌دهد که دارندگان واحدهای آنها در طول یک‌سال گذشته حدود 6.5 درصد از ارزش دارایی‌های خود را از دست داده‌اند که این موضوع متعاقباً منجر به رویگردانی سهامداران از این صندوق‌ها شده است. بر اساس رتبه‌بندی مرکز پردازش اطلاعات مالی ایران، عملکرد این صندوق‌ها نیز حدود 3 ستاره دریافت کرده، از این رو ریسک‌های محتمل شده دارایی‌های این صندوق‌ها درحد مطلوبی قرار نگرفته است.
صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط در حدود 8 درصد بازدهی شناسایی کرده‌اند
22 صندوق در گروه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلط در ایران فعال است که ارزش دارایی آنها به حدود 22 هزار میلیارد تومان می‌‌رسد. این صندوق‌ها حدود نیمی از دارایی خود را به اوراق با درآمد ثابت و نیمی از آن را به سرمایه‌گذاری در سهام اختصاص می‌‌دهند، بنابر این ریسک و بازدهی آنها بین صندوق‌های درآمد ثابت و صندوق‌های سهامی قرار می‌‌گیرد. این صندوق‌ها به دلیل ماهیت سرمایه‌گذاری‌های خود، با نوسان قیمت کمتر و بازدهی معقول‌تری همراه هستند. آمار نشان می‌‌دهد که این صندوق‌ها در طول یک‌سال گذشته درحدود 8 درصد بازدهی برای سرمایه‌گذاران به ارمغان آورده‌اند و میانگین نسبت ریسک به بازدهی دارایی‌های آنها درحد متوسط و نه‌چندان خوب قرار می‌‌گیرد.
صندوق‌های اختصاصی بازارگردانی حدود 7 درصد از ارزش دارایی خود را از دست داده‌اند
از 86 صندوق اختصاصی بازارگردانی‌ای که در ایران وجود دارد 74 صندوق فعال است که مجموع ارزش دارایی آنها در حدود 99 هزار میلیارد تومان برآورد میشود. این صندوق‌ها که به منظور خرید و فروش اوراق بهادار با درنظر داشتن تعهدات بازارگردانی مطابق با امیدنامه صندوق، اقدام به فعالیت در بازارهای مالی می‌‌کنند در مجموع یک‌سال گذشته در حدود 7 درصد از ارزش خود را از دست داده و نتوانسته‌اند عملکرد مناسبی از این نظر از خود به جای گذارند. باید توجه داشت که فعالیت این صندوق‌ها با الزامات قانونی زیادی روبه‌رو است و کسب انتفاع در آنها در اولویت اول قرار نمی‌گیرد.
صندوق‌های جسورانه در یک‌سال گذشته 68 درصد بازدهی داشته‌اند
از 14 صندوق جسورانه‌ای که مجوز فعالیت آنها صادر شده است تنها 10 صندوق در یک‌سال گذشته فعال بوده‌اند که ارزش دارایی آنها در حدود 5 هزار میلیارد تومان برآورد میشود.
سرمایه‌گذاری خطرپذیر یا سرمایه‌گذاری جسورانه به سرمایه‌گذاری بر استارتاپ‌ها گفته میشود. به دلیل وجود ریسک‌های بالقوه در مسیر موفقیت و همچنین احتمال بسیار کم موفقیت‌های بزرگ در استارتاپ‌ها، به سرمایه‌گذاران در مراحل مختلف توسعه یک استارتاپ، خطرپذیر یا جسور گفته میشود. از طرفی به دلیل بالا بودن مبالغ مورد نیاز استارتاپ‌ها برای رشد و افزایش مقیاس، معمولاً سرمایه‌گذاران خطرپذیر اشخاص حقوقی، شرکت یا صندوق‌هایی هستند که سرمایه در دسترس خود را از مجموعه‌ای از افراد و نهادهای ثروتمند (صندوق‌های بازنشستگی، بانک‌ها و بیمه‌ها، نهادهای خیریه و دانشگاهی، شرکت‌های بزرگ و…) تأمین کرده‌اند. این صندوق‌ها با توجه به ریسک زیادی که در فعالیت‌های خود می‌‌پذیرند انتظار بازدهی‌های بسیار بالایی نیز از آنها می‌‌رود، عملکرد یک‌ساله آنها نشان می‌‌دهد که بازدهی این صندوق‌ها در حدود 68 درصد بوده است که در مقایسه با ماهیت فعالیت‌ها، نسبت بازدهی به ریسک آنها در شرایط مطلوبی قرار نمی‌گیرد.
