واحدهای تجاری برای تامین منابع به سمت بازار سرمایه متمایل شده اند

به گزارش چابک آنلاین، به عبارتی ، با وجود آنکه نرخ رشد اقتصاد ایران در کل دهه ۹۰ نزدیک به صفر درصد بوده اما تأمین مالی انجام شده از طریق بازار سرمایه ۶ هزار درصد افزایش یافته و از ۱۱ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان به ۷۱۸ هزار میلیارد تومان در پایان دهه ۹۰ رسیده است.

این یعنی اینکه دولت و بنگاه‌های اقتصادی که با کمبود پول مواجه بوده‌اند فقط در آخرین سال دهه ۹۰ یعنی سال ۱۴۰۰ بیش از ۷۰۰ هزار میلیارد تومان منابع بیشتری نسبت به سال ۱۳۹۰ از بورس وام گرفته‌اند.

طبق آمارها با وجود آنکه در سال ۱۴۰۱ بازار سرمایه توانسته ۶۰۰ هزار میلیارد تومان از منابع مالی مورد نیاز اقتصاد کشور را تأمین کند اما این میزان در مقایسه با تأمین مالی انجام شده از طریق نظام بانکی بسیار کمتر است.

هر چند تلاش دولت همواره در راستای رونق بازار سرمایه بوده و از ابتدای سال گذشته تاابتدای اسفند ماه پارسال ۶۰۰ هزار میلیارد تومان تأمین مالی در بازار سرمایه صورت گرفته که برآورد می شود تا پایان سال گذشته حتی  این رقم به ۷۵۰ هزار میلیارد تومان نیز برسد.

با هدف بررسی وضعیت تامین منابع ازبازار سرمایه گفتگویی با" فرحناز جنگو"کارشناس بازار سرمایه صورت گرفته که از نظر می گذرد:

چابک آنلاین: نرخ های تسهیلات بانکی و اسناد خزانه چه تاثیری در نرخ های تامین مالی ومتقاضیان تامین مالی داشته است ؟

فرحناز جنگو: ازآنجایی که نرخ سود در اقتصاد،ناظر بر مولفه‌های بلندمدت است، مبنای تصمیمات نرخ سود درکشورهای غربی، نرخ (قیمت) اسناد خزانه 10 ساله است که عوامل کوتاه‌ مدت، میان‌مدت و بلندمدت را در خود جای داده  و به روش حراج بر اثر عوامل عرضه و تقاضا قیمت‌گذاری می‌شود و بازار ثانویه فعالی هم  دارد.

با افزایش نرخ اسناد خزانه، هزینه تامین مالی در کشور ناخودآگاه بالاتر رفته و کاهش سود بنگاه‌های اقتصادی را به دنبال دارد.

مضاف بر اینکه با افزایش نرخ سود به واسطه افت اعتمادوافزایش نرخ سود اوراق اسناد خزانه، تورم درجامعه افزایش یافته است.

خریداران اوراق می‌دانند که دولت حتی در شرایط رکود اقتصادی و کاهش سطح درآمدها و افزایش هزینه های خود، کماکان به تعهدات بدهی‌هایش از محل انتشار اسناد خزانه پایبند بوده ودرشرایط رکود نیز، مطمئن‌ترین گزینه سرمایه‌گذاری، وام دادن به دولت است.

در این صورت تقاضا برای خرید اوراق دولتی به‌شدت بالا می‌رود.

همین افزایش تقاضا در خرید اوراق دولتی باعث کمبود نقدینگی در بازار شده و نرخ تامین مالی شرکت ­ها افزایش پیدا می کند .

چابک آنلاین:با بالا رفتن نرخ تامین مالی ، شرکت ­ها تمایلی به تامین مالی از راه بازار سرمایه دارند ؟

فرحناز جنگو: بازار بورس یکی از بازارهای تأثیرگذار بوده که به‌عنوان اصلی‌ترین کانون بازار سرمایه ایران، می‌تواند پس‌اندازهای راکد در کشور را در راه تجهیز منابع مالی استفاده کرده و با هدایت و به‌کارگیری آن‌ها در صنایع گوناگون، چرخ‌های تولید، رشد و توسعه را در کشور همواره در حرکت نگه دارد.

اما ارزش سهام موجود در بازار بورس همواره تحت‌تأثیر عوامل گوناگون، در نوسان بوده و متغیر‌های اقتصاد کلان  تأثیر مستقیم بر بورس می‌گذارند.

یک نمونه از این متغییرها نرخ سود بوده که با بالا رفتن آن به واسطه انتشار اوراق خزانه، شرکت­ها در زمینه تامین مالی دچار چالش می شوند.

به دلیل بالا رفتن نرخ سود، وجوه نقد به سمت بانک ­ها و خرید اوراق دولتی کشیده می­شوند و شرکت ­ها در انتشار اوراق باید جذابیت کافی را ایجاد کنند که خود باعث بالا رفتن هزینه تامین مالی در واحدهای تجاری می شود.

اما در مقایسه با گرفتن تسهیلات از بازارهای پولی با توجه به نرخ موثر بانکی باز هم تامین مالی از طریق بازار سرمایه برای واحدهای تجاری به صرفه تر است.

چابک آنلاین: تامین مالی از راه بازار سرمایه چه تاثیری برروند بازار سرمایه دارد؟

فرحناز جنگو: راهی ‌شدن منابع مالی به سمت بنگاه‌‌‌های تولیدی ازطریق بورس، علاوه بر مهار تورم از طریق کنترل نقدینگی در بلندمدت، رابطه و تاثیر دوسویه‌‌ مثبتی را بین شاخص بورس و اقتصاد کشور ایجاد می‌کند.

چون تامین مالی از طریق بازار سرمایه در بلندمدت باعث توسعه اقتصادی هرکشوری می‌شود.

مهم‌ترین تفاوت تامین مالی در بورس با تامین مالی دربازارهای سنتی، داشتن حمایت قانونی، شفافیت ورسمیت‌ داشتن آن است.

معمولا رشد بورس، نشانه رشد اقتصاد کلان هر کشور بوده و رشد اقتصادی، بازار سرمایه پویا و فعالی به دنبال خواهد داشت.

چابک آنلاین: در حال حاضر پر طرفدارترین ابزار تامین مالی چه روشی است؟

فرحناز جنگو: بنگاه‌های اقتصادی برای تامین منابع مالی خود می توانند از ظرفیت‌های نوین بازار سرمایه استفاده کنند، البته مقدمه این کار شفافیت و آشنایی با شیوه‌های نوین تامین مالی است.

روش ­ها و ابزارهای مختلفی برای تامین مالی به منظور تامین تجهیزات، سرمایه در گردش و برای پروژه­ های صنعتی، معدنی، ساختمانی و غیره در بازارهای پول و سرمایه وجود دارد.

فاکتورهای اصلی تعیین کننده منبع تأمین مالی مناسب هر شرکتی عبارتند از: ریسک و بازده هرکدام از منابع تامین مالی، بازده یا به عبارت دیگر سودخاصی را ازشرکت یا پروژه مطالبه دارند و شرکت یا پروژه باید میزان سودی را که می تواند در قبال تامین مالی بپردازد باید مدنظر قرار دهد.

یکی ازویژگی ­های اصلی تأمین مالی در اقتصاد ایران، بانک محور بودن نظام تأمین مالی ونقش پررنگ بازار پول در این فرآیند است.

به عبارتی، اولین و شاید تنها گزینه اکثر مدیران برای تأمین مالی پروژه ­ها و شرکت­ ها استفاده از تسهیلات بانک ها و مؤسسات اعتباری است وتأمین مالی با استفاده از سایر منابع از قبیل صندوق توسعه ملی، منابع پیش بینی شده دولت و در نهایت تأمین مالی از طریق بازار سرمایه در اولویت­ های بعدی قرار دارند.

تجربه شخصی تامین مالی از طریق بازار سرمایه در ایران خیلی شناخته شده نبوده و قدمت تامین مالی از مسیر بازار سرمایه کمتر از یک دهه است.

شاید به دلیل ناآشنایی با ابزارهای مالی، واحدهای تجاری در مرحله اول تمایل به انتشار اوراق بدهی از خود نشان می دهند  و از بین اوراق بدهی بیشتر تمایل به انتشار اوراق مرابحه دارند و دلیل آن شاید این باشد که مرابحه یک اسم شناخته شده برای واحدهای تجاری است، در صورتی که طیف کاملی از اوراق صکوک برای تامین مالی وجود دارد، به‌گونه‌ای که هیچ نیازی در ترازنامه شرکت‌ها موجود نیست که با صکوک قابل رفع نباشد.

با توجه به اتخاذ سیاست های انقباضی توسط بانک مرکزی ، واحدهای تجاری به سمت بازار سرمایه متمایل شده اند و در این راستا تعداد شرکت های تامین سرمایه محدود وخدمات آن ها خیلی شناخته شده  توسط شرکت ها نیست.