صنعت هوش مصنوعی در کشور فاقد یک نهاد تنظیم گر واحد است+فیلم

چابک آنلااین، مجید میرزاحیدری، محمدهادی زاهدی در گفت و گو با چابک آنلاین گفت: پیش از این قرار بود سازمانی به نام «سازمان ملی هوش مصنوعی ایران» مسئولیت تنظیم گری را بر عهده بگیرد، اما پس از آن تصمیم بر آن شد که این وظیفه به یک ستاد واگذار شود. با این حال، ستادها که مصوبه دولت را دارند، نمی توانند اختیارات قانون گذاران اصلی کشور مانند مجلس و شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای مجازی و  را داشته باشند چرا که لازم است مصوبات یک نهاد برای کل کشور الزام آور باشد، بنابراین باید خروجی یکی از این مراجع قانونی باشد.

وی، ادامه داد: تشکیل یک ستاد ذیل دولت، این اختیارات را ندارد، یکی از مشکلات کنونی این است که مصوبات این ستاد تنها برای نهادهای دولتی لازم الاجراست و برای بخش های غیردولتی، که بازیگران اصلی و تاثیرگذار در بازار هوش مصنوعی هستند، ضمانت اجرایی ندارد، این بخش ها شامل نظام های صنفی و سایر شرکت های خصوصی می شوند.

زاهدی تصریح کرد: به همین دلیل، یکی از اقدامات ضروری که پیشنهاد ما نیز به نمایندگان مجلس بوده است، هویت بخشی قانونی به این ستاد است، اگر قرار است قانونی جامع در مجلس تصویب شود و سازمان یکپارچه ای برای هوش مصنوعی وجود نداشته باشد، باید در قانون به این ستاد هویت داده شود و اختیارات و ماموریت های آن به صورت صریح مشخص شود تا مصوبات آن دارای اعتبار قانونی و نافذ باشد.

وی، با اشاره به این که موضوع بعدی این است که آیا یک ستاد می تواند همزمان هم تنظیم گری و هم سیاست گذاری کند، یا ماهیت آن بیشتر تسهیل گری است، خاطرنشان کرد: در بسیاری از کشورهای جهان، نهادهای متفاوتی برای این منظور وجود دارد. برخی کشورها وزارت هوش مصنوعی، برخی دیگر سازمان مستقل هوش مصنوعی، و بعضی نیز شورای عالی هوش مصنوعی دارند، مانند شورای عالی فضای مجازی در کشور ما که توانسته است مسائل را به پیش ببرد.

رییس هیات مدیره انجمن ملی هوش مصنوعی ایران اضافه کرد: نکته دیگری که باید مد نظر قرار گیرد این است که وقتی در کشور ستادی برای موضوعی خاص تشکیل می شود، عمدتا افراد ذی نفع و متخصص در آن حضور ندارند. ترکیب این ستادها اغلب دولتی است  به عنوان مثال، در ستادهای توسعه آب یا خاک، اعضا عمدتا دولتی هستند و با مسائل تخصصی حوزه کشاورزی آشنایی کافی ندارند. این وضعیت در حوزه هوش مصنوعی نیز تکرار می شود.

وی اظهار داشت: وقتی ستاد توسعه هوش مصنوعی مطرح می شود، باید حداقل چهار یا پنج شرکت بزرگ از بخش خصوصی که پیشران این حوزه هستند، در آن حضور داشته باشند؛ زیرا آن ها به صورت مستقیم با مسائل مالی، حقوقی و پرداختی هوش مصنوعی درگیرند، متاسفانه بخش دولتی به این مسائل اشراف کامل ندارد و به همین دلیل، ترکیب این ستادها باید شامل نمایندگان تخصصی از انجمن های علمی و بخش های خصوصی باشد.