نبود پوشش بیمه‌ای کامل؛ چالش بزرگ پرستاری در منزل
با افزایش شمار سالمندان و نیاز رو به رشد به خدمات سلامت، مراقبت پرستاری در منزل به موضوعی مهم و بحث‌برانگیز تبدیل شده است؛ شکلی از مراقبت که هم مزایا و هم چالش‌های خاص خود را به همراه دارد.
به گزارش چابک آنلاین به نقل از ایسنا، مراقبت پرستاری در منزل، به معنای دریافت خدمات درمانی و حمایتی در محیط خانه، جایگاهی ویژه در نظام سلامت پیدا کرده است. این نوع مراقبت به بیماران کمک می‌کند تا بدون نیاز به بستری طولانی در بیمارستان، همچنان خدمات مورد نیاز خود را دریافت کنند. مطالعات جهانی نشان داده‌اند که بیشتر بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن تمایل دارند خدمات درمانی را در خانه دریافت کنند. در ایران نیز با افزایش سن جمعیت و رشد آمار بیماری‌های مزمن، توجه به این حوزه اجتناب‌ناپذیر است. این روش نه‌تنها می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد، بلکه رضایت بیماران و خانواده‌ها را هم افزایش می‌دهد.
از سوی دیگر، مراقبت در منزل می‌تواند به عنوان جایگزینی برای برخی خدمات بیمارستانی عمل کند. کاهش هزینه‌های درمان، جلوگیری از مشکلات ناشی از بستری طولانی‌مدت، و ایجاد محیطی آرام‌تر برای بیمار از مهم‌ترین مزایای آن است. با این حال، چالش‌هایی نیز در این مسیر وجود دارد؛ از جمله کمبود نیروهای متخصص، سیاست‌گذاری‌های ناکافی، نبود پوشش بیمه‌ای کامل و موانع فرهنگی و اجتماعی. در ایران، بسیاری از خانواده‌ها به طور سنتی از بیماران خود مراقبت می‌کنند، اما رشد سریع جمعیت سالمندان و افزایش نیازها، لزوم بازنگری جدی در این موضوع را روشن‌تر کرده است.
در این زمینه، مهدیه مطیعی، محقق پرستاری در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، به همراه سه همکار هم‌دانشگاهی خود، پژوهشی درباره چالش‌های موجود در زمینه مراقبت پرستاری در منزل انجام داده‌اند. این پژوهش تلاش کرده با مرور مطالعات پیشین، تصویری جامع از مشکلات و موانعی که این نوع مراقبت در ایران و دیگر کشورها با آن روبه‌رو است، ارائه دهد.
بر اساس یافته‌های این مطالعه، چالش‌های مراقبت پرستاری در منزل به هشت دسته اصلی تقسیم می‌شوند. این دسته‌ها شامل چالش‌های سازمانی، شغلی، اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی، فردی، خانوادگی و اخلاقی است. اهمیت هر کدام از این دسته‌ها بسته به شرایط متفاوت است، اما مشکلات سازمانی و نبود زیرساخت‌های کافی بیشترین تأثیر را دارند.
نتایج این پژوهش نشان داد که چالش‌های چندبعدی موجود نیازمند اصلاحات اساسی در سیاست‌ها و نظام ارائه خدمات است. از آموزش پرستاران گرفته تا تدوین راهکارهای اقتصادی و فرهنگی، همه باید در کنار هم دیده شوند تا کیفیت و اثربخشی خدمات مراقبت در منزل بهبود یابد.
این تحقیق همچنین حاکی از آن است که مشکلات سازمانی، مانند نبود سیاست‌گذاری منسجم و کمبود حمایت‌های زیرساختی، از مهم‌ترین موانع پیش روی توسعه مراقبت در منزل هستند. در بخش اقتصادی نیز، ضعف در تأمین بودجه و نداشتن سازوکار مالی مناسب، مانع پایداری این خدمات می‌شود. از سوی دیگر، پرستاران فعال در این حوزه با مشکلات شغلی و کاهش رضایت کاری روبه‌رو هستند. به لحاظ فرهنگی و اجتماعی نیز، برخی باورها و سنت‌ها مانع اعتماد کامل جامعه به این خدمات می‌شوند.
اهمیت این نتایج فراتر از بیان مشکلات است، زیرا راهکارهایی برای بهبود وضعیت ارائه می‌دهد. ایجاد حمایت‌های دولتی، بازنگری در قوانین بیمه‌ای، ارتقای سطح آموزش پرستاران و تغییر نگرش جامعه نسبت به مراقبت در منزل می‌تواند مسیر توسعه این خدمات را هموار کند. همچنین، توجه به جنبه‌های اخلاقی و طراحی چارچوب‌های روشن برای پرستاران در محیط خانه، از دیگر اقدامات ضروری است.
نتایج این پژوهش در «فصلنامه پرستاری و مامایی» دانشگاه علوم پزشکی ارومیه منتشر شده‌اند؛ نشریه‌ای علمی که به انتشار مقالات مرتبط با حوزه سلامت و مراقبت‌های پرستاری می‌پردازد و تلاش می‌کند یافته‌های نوین را در اختیار جامعه علمی و سیاست‌گذاران قرار دهد.
