بیمه باربری

به گزارش چابک آنلاین، با تمام پیشرفت‌هایی که تا امروز در زمینه حمل‌ونقل شاهد آن بوده‌ایم، اما هنوز هم حوادث و خطرات گوناگون محموله‌های مختلف را تهدید می‌کند. از سویی با توجه به اینکه عموما ارزندگی کالاهاست که آن‌ها را به چرخه حمل‌ونقل وارد می‌کند و به علاوه برای مقرون به صرفه بودن، حجم قابل توجهی از کالاها در دادوستدهای گوناگون جابه‌جا می‌شوند، بدیهی است که هر حادثه ناخوشایند می‌تواند زیان‌های زیادی را متوجه صاحبان کالا یا مسئولان انتقال بارها وارد کند.

بیمه‌های باربری با ارائه‌ی پوشش‌های مناسب در برابر خطرات احتمالی که حین عملیات حمل بار امکان وقوع دارد، می‌کوشد زیان‌های هنگفتی که از این رهگذر به صاحبان کالا و متصدیان حمل‌ونقل وارد می‌شود را جبران کند.

در بیمه حمل‌ونقل، با دریافت مبلغی به عنوان حق بیمه از طرف بیمه‌گذار، بیمه‌گر متعهد پرداخت خساراتی خواهد بود که در چارچوب خطرات بیمه شده قرار دارد. بیمه باربری نوعی بیمه است که به موجب آن یک طرف «بیمه گر» تعهد می نماید در ازای دریافت وجوهی از طرف دیگر "بیمه گذار" ، در صورت وقوع یا بروز حادثه در جریان حمل کالا در حین عملیات حمل و نقل از نقطه ای به نقطه دیگر، خسارات احتمالی و یا اتفاقی وارده به او را طبق شرایط و مندرجات بیمه نامه، جبران کند یا وجه معینی را بپردازد.

در بیمه حمل و نقل ، با دریافت مبلغی بعنوان حق بیمه از طرف بیمه گذار ، بیمه گر متعهد پرداخت خساراتی خواهد بود که تحت چارچوب خطرات بیمه شده می باشد .

بیمه باربری نوعی بیمه حمل و نقل کالا است که به موجب آن یک طرف " بیمه گر " تعهد می نماید در ازای دریافت وجوهی از طرف دیگر " بیمه گذار " ، در صورت وقوع یا بروز حادثه در جریان حمل کالا در حین عملیات حمل و نقل از نقطه ای به نقطه دیگر ، خسارات احتمالی و یا اتفاقی وارده به او را طبق شرایط و مندرجات بیمه نامه ، جبران نموده و یا وجه معینی را بپردازد .

بیمه‌های باربری به طور کل به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. بیمه مسئولیت متصدیان حمل‌ونقل:

شرکت ها و مؤسسات حمل و نقل داخلی براساس قانون تجارت و سایر مقررات مربوط، موظفند محمولاتی را که توسط ارسال کنندگان و یا صاحبان کالا برای حمل به مقاصد موردنظر به آنها واگذار می‌گردد، صحیح و سالم به مقصد برسانند.

با توجه به قلمرو و توسعه شهرها و پیشرفت روزافزون صنعت و تکنولوژی در عصر حاضر و افزایش ارزش کالا، مسئولیت شرکت های حمل و نقل نیز افزایش یافته است. جبران آثار وقوع خطرهای متعدد در جاده های بین شهری ناشی از حوادثی همچون تصادف، آتش سوزی، واژگونی و ... جزء مسئولیت مؤسسات حمل و نقل است که در صورت وقوع هر یک از خطرهای مذکور، مسئولیت سنگینی ایجاد خواهد شد که جبران آن برای شرکت‌های حمل‌ونقل به آسانی امکان‌پذیر نخواهد بود.

در بیمه‌ مسئولیت متصدیان حمل و نقل داخلی بیمه‌گر درقبال‌ دریافت‌ حق‌ بیمه‌ متناسب‌ با پوشش‌ بیمه‌ای‌ ارائه شده به بیمه‌گذار، متعهد می‌شود چنانچه‌ کالای‌ مورد بیمه‌ در جریان‌ حمل‌ و جابجایی‌ از مبدأ تا ‌مقصد ذکر شده‌ در بارنامه و به ‌علت ‌وقوع ‌یکی ‌از خطرات ‌بیمه شده، ‌تلف‌ و یا دچار خسارت گردید مسئولیت ناشی از خسارت های وارده را جبران کند. همچنین چنانچه بیمه‌گذار براساس‌ قوانین‌ و مقررات ‌متحمل ‌پرداخت‌ هزینه‌هایی‌ شد برای جبران‌ آن اقدام کند.

2. بیمه حمل‌ونقل کالا:

محصولات کارخانه‌های تولیدی، کالاهای مصرفی، مواد اولیه و انواع ماشین‌آلات سبک و سنگین، در جریان بارگیری، حمل و نقل و تخلیه در معرض خطرهای گوناگون از جمله تصادف وسیله نقلیه، شرایط نا مساعد جوی، سوانح و بلایای طبیعی، ناامنی مسیر عبور، تلف و آسیب‌دیدگی، دزدی، عدم تحویل و ... قرار دارند.

بیمه‌ حمل‌ونقل‌ کالا پوششی ‌است‌ که‌ بیمه‌گر درقبال‌ دریافت‌ حق‌ بیمه‌ متناسب‌ با پوشش‌ بیمه‌ای‌ ارائه شده به بیمه‌گذار، تعهد می‌کند که‌ چنانچه‌ کالای‌ مورد بیمه‌ در جریان‌ حمل‌ و جابجایی‌ از مبدأ تا ‌مقصد ذکر شده‌ در بیمه‌نامه‌ و به ‌علت ‌وقوع ‌یکی ‌از خطرات ‌بیمه شده مندرج‌ در آن، ‌تلف‌ و یا دچار خسارت گردید و یا بیمه‌گذار براساس‌ قوانین‌ و مقررات ‌بین‌المللی‌ متحمل ‌پرداخت‌ هزینه‌هایی‌ شد، زیان‌ وارد به‌ کالا و  هزینه‌های صورت گرفته  را جبران‌ کند.

انواع روش‌های صدور قراردادهای بیمه‌ای

بیمه‌نامه‌های باربری را می‌توان به چند شکل صادر کرد.

- بیمه نامه های شناور

- بیمه نامه  پوشش باز

- بیمه نامه های ساده

بیمه‌نامه‌های شناور Floating Policy

یک قرار داد کلی است که بین بیمه گر و بیمه گذار منعقد می گردد و در آن شرایط اصلی بیمه و رئوس کلی حقوقی و تعهدات طرفین مانند خطرات تحت پوشش و شیوه حمل معین می ‌شود و در آن با یک سرمایه بیمه‌ ای معین و مشخص موافقت می گردد که شامل حمل های متعددی می باشد. به همین دلیل، قرارداد تا زمانی که سرمایه توافق شده از طریق حمل های متعدد به پایان رسد دارای اعتبار می باشد. همانطور که گفته شد در این قرارداد با شرایط و مسایل کلی قرارداد توافق می شود ولی مشخصات محموله، نام وسیله نقلیه، تاریخ حمل و میزان سرمایه حمل در زمان حمل باید به اطلاع بیمه گر برسد. با چنین توافقی کلیه کالا هایی که بیمه گذار در آینده اقدام به حمل آنها می نماید، تحت پوشش بیمه ای قرار می گیرد، مشروط بر اینکه بیمه گذار کلیه اطلاعات مربوط به حمل و نقل هر محموله را در اختیار بیمه گر قرار دهد. چنانچه مواردی در قرارداد مورد موافقت قرارنگرفته باشد باید قبل از حمل کالا به اطلاع بیمه گر رسیده و موافقت وی اخذ شده باشد.

یکی از منافع این نوع قراردادها و بیمه نامه‌ها در این است که برای حمل‌های مختلف نیاز به مراجعه بیمه‌گذار و صدور بیمه نامه از طرف بیمه گر نبوده و باعث کاهش هزینه ها و جلوگیری از اتلاف وقت می شود.

بیمه‌نامه با پوشش باز Open Cover

یکی از محدودیت‌هایی که در روش بیمه نامه با شرایط عمومی وجود داشت این بود که بیمه گذار در ابتدای صدور بیمه نامه صدرصد حق بیمه یا درصد بالایی از آن را پرداخت می‌کرد و این خود مشکلی بود؛ چرا که احتمال داشت حمل‌های نهایی در ماههای دیگر انجام می‌‌گردید. بنابراین روش دیگری مطرح شد به نام صدور بیمه نامه یا قرارداد به روش پوشش باز.

مشخصات اصلی این نوع قراردادها به شرح زیر است:

1) بیمه گر و بیمه گذار درباره بعضی موارد کلی، مانند نرخ و شرایط قرارداد و خطرهای تحت پوشش توافق می کردند. در این حالت دیگر نیاز نبود که بیمه گذار قبل از حرکت مشخصات وسیله نقلیه و سرمایه تحت پوشش را اعلام نماید به شرطی که کلیه حمل‌های بیمه گذار تحت پوشش بیمه دربیاید. در صورتی که قسمتی از محمولات بیمه گذار بیمه نشود، بیمه گر باید کاملاً روی حمل‌ها کنترل لازم داشته باشد.

2) در این حالت با توافقی که بین بیمه گر و بیمه گذار انجام می‌‌شود هر یک هفته گواهی بیمه از سوی بیمه گر صادر می شود و حق بیمه متناسب با سرمایه های حمل شده از سوی بیمه گذار پرداخت می گردد. در نتیجه در این پوشش، بیمه گذار از آسایش فکری بهره مند است؛ زیرا کلیه محمولاتی که در طول مدت یکسال حمل خواهد شد با نرخ معین و مناسبی تحت پوشش بیمه ای قرار دارد. مزیت دیگرش این است که کلیه دفعات حمل کالا تحت پوشش قرار دارد و نیاز به این نیست برای هر حمل پوشش و درخواست جداگانه ای ارسال گردد. در ضمن چون مدت قرارداد معمولاً یکسال است نیازی نیست که مجدداً طرح ریزی و مورد مذاکره و توافق قرار گیرد. معمولاً شرکت های حمل و نقل کالا که در شبانه روز اقدام به حمل کالا می نمایند، یک قرارداد به این شکل منعقد می کنند تا خیال بیمه گذار از حملهایی که در طول شبانه روز انجام می شود راحت شود و دیگر نیازی نباشد برای هر حمل با بیمه گر هماهنگی انجام دهد.

بیمه‌نامه‌های ساده

بیمه نامه ای است که برای حمل کالای معینی صادر می شود و در آن مشخصات مورد بیمه طبق فرم پیشنهاد باربری در آن قید می گردد. لازمه صدور این نوع بیمه نامه حمل و نقل کالا این است که بیمه گذار قبلاً از وضعیت مورد بیمه و چگونگی حمل آن اطلاع داشته و این اطلاعات را در اختیار بیمه گر قرار دهد.

انواع طبقه‌بندی در بیمه‌های باربری

بیمه باربری را می توان به سه طریق تقسیم بندی کرد:

- تقسیم بندی براساس طریقه حمل

- تقسیم بندی بر پایه مبدأ و مقصد از لحاظ جغرافیایی

- تقسیم بندی براساس نوع پوشش بیمه ای

تقسیم‌بندی بر اساس طریقه حمل

به طور کل، سه نوع روش حمل‌ونقل زمینی، دریایی و هوایی وجود دارد. البته در بعضی حمل‌ها از دو یا سه روش برای ارسال محموله‌ها استفاده می‌شود که به آن حمل مرکب می‌گویند.

تقسیم‌بندی بر اساس مبدا و مقصد از لحاظ جغرافیایی

1- بیمه حمل و نقل خارج از کشور یا بیمه های وارداتی - صادراتی - ترانزیت

2- بیمه حمل و نقل داخل کشور یا بیمه حمل و نقل داخلی

تقسیم‌بندی بر مبنای نوع پوشش بیمه‌ای

1- بیمه با شرایط تمام خطر (All Risks)

2- بیمه با شرایط B

3- بیمه با شرایط C

4- بیمه با شرایط خسارت کلی (Total Loss)